| Terug naar Genre |
 |
|
 |
Rating: Great |
Er zijn albums die niet alleen de tijd waarin ze zijn gemaakt weerspiegelen, maar die tijd ook daadwerkelijk lijken te absorberen, in zich op te nemen, te vervormen en terug te kaatsen in een vorm die tegelijkertijd pijnlijk, hypnotiserend en visionair is. There’s A Riot Goin’ On, uitgebracht in 1971, is zo’n plaat. Waar voorganger Stand! nog bol stond van optimisme en gemeenschapszin, doemt hier een ander geluid op. Rauw, vervormd, loom. Alsof de droom van de jaren zestig bezweken is onder zijn eigen gewicht. Wat overblijft, is een zompig moeras van wantrouwen, escapisme en gesmoorde woede. Dit is geen protestalbum in de klassieke zin van het woord, maar een sonische radiografie van een man en een band die langzaam in zichzelf oplossen.
Sly Stone, ooit de flamboyante leider van een raciaal gemengde band die liefde en harmonie predikte, trok zich in deze periode terug in zijn huis, zwaar onder invloed van cocaïne en paranoia. De opnames van There’s A Riot Goin’ On zijn berucht vanwege de chaotische werkwijze. Bandleden kwamen en gingen, drumcomputers vervingen menselijke drummers, takes werden eindeloos over elkaar heen geplakt. Het resultaat is een klankbeeld dat klinkt alsof het onder een dikke laag stof vandaan komt. De grooves zijn traag, loom, bijna versuft. Alles klinkt gedempt, alsof de microfoon is gewikkeld in een wollen deken. En precies daarin ligt de kracht van dit album.
Neem “Family Affair”, de grootste hit van de plaat. Het nummer sleept zich voort op een primitieve drumtrack, met minimale begeleiding en de ijle stemmen van Sly en z’n zus Rose. Het is afstandelijk en dichtbij tegelijk. Een bekentenis zonder climax. Ook tracks als “Poet”, “Brave & Strong” en “Africa Talks To You (‘The Asphalt Jungle’)” lijken zich te verliezen in hun eigen nevel. De funk is er nog steeds, maar ze is sloom geworden, slaperig, bedwelmd. Dit is geen dansvloerplaat maar een binnenkamerplaat. Eentje voor wie durft te blijven zitten in het donker.
Wat deze plaat zo bijzonder maakt, is de manier waarop ze het optimisme van de voorgaande jaren ontmantelt zonder in cynisme te vervallen. De desillusie is voelbaar, maar wordt niet uitgeschreeuwd. In plaats daarvan klinkt berusting. Het is muziek van iemand die zich heeft teruggetrokken, die de wereld buiten niet langer vertrouwt en daarom naar binnen is gekeerd. En toch zijn er ook momenten van schoonheid. De zachte samenzang op “Just Like a Baby”, de melancholie van “(You Caught Me) Smilin’”, het trage pulseren van “Time”. Het zijn restanten van iets wat ooit licht was, nu gehuld in schaduw.
There’s A Riot Goin’ On is ook een grensverleggend album. Niet alleen in vorm, maar ook in invloed. De productie — met zijn verzadigde tapes, vervormde sporen en experimentele aanpak — liep vooruit op latere stijlen als lo-fi, triphop en zelfs bepaalde vormen van hiphop. Het gebruik van een drumcomputer (de Rhythm King) midden in een periode die bol stond van soulbands en blazerssecties, getuigt van een vooruitziende blik. Wat voor de één als rommelig klinkt, is voor de ander een voorbode van de toekomst.
De titel van het album is evenveel statement als mysterie. Er is geen titeltrack, geen eenduidige boodschap, geen pamflet. Alleen die zin: There’s a riot goin’ on. Wat voor riot? Waar? Buiten op straat, of binnen in het hoofd van Sly Stone? Het antwoord wordt nergens expliciet gegeven, maar voelbaar is het overal. Dit is een album dat niet probeert te genezen, maar laat horen hoe het voelt om gewond te zijn. Muziek als wondvocht.
In de context van het oeuvre van Sly & The Family Stone staat dit album op zichzelf. Het is het scharnierpunt waarop het licht uitgaat. Na de kleurrijke explosies van Dance to the Music, Life en Stand!, komt hier de stilte na de storm — of beter gezegd: het rommelige naschokken van een droom die in elkaar is gezakt. Toch is het geen afscheid. Zelfs in zijn meest desolate vorm blijft Sly Stone een meester in het scheppen van sferen, van grooves die blijven hangen, van songs die lijken te verdwijnen terwijl je er nog naar luistert.
There’s A Riot Goin’ On is geen makkelijke plaat, geen liefdesverklaring, geen uitnodiging tot meezingen. Het is een document. Een bekentenis. Een afscheid van de idealen die Stone ooit uitdroeg — niet omdat hij ze verloochent, maar omdat hij ze niet langer herkent in de wereld om hem heen. En dat maakt het misschien wel zijn eerlijkste werk.
= Full Album Play List =
= Track List =
NL_NL
