| Terug naar Genre |
 |
|
 |
Rating: Average |
Marvin Gaye mocht Berry Gordy, en Berry Gordy mocht Marvin Gaye. Dat was genoeg om Marvin Gaye bij Motown Records te laten tekenen als soloartiest, ook al was er op dat moment nog maar weinig bewijs van zijn goede vooruitzichten; hij had een beetje gezongen in een vocaal kwartet, een beetje achtergrondzang gedaan voor andere artiesten (grappig weetje – dat is Marvin Gaye daar, met een aantal andere gasten, die achtergrondzang doet op Chuck Berry’s ‘Back In The USA’ en ‘Almost Grown’), en een beetje gedrumd als sessiespeler op andermans platen. Toch was er maar één noodlottige ontmoeting nodig met Gordy bij hem thuis in december 1960 – een ontmoeting zonder welke we misschien nooit een What’s Going On hadden gehad, want ondanks zijn beruchte artistieke koppigheid en vasthoudendheid had Marvin zijn hele leven lang ook behoorlijk wat begeleiding nodig; en het eerste decennium van zijn carrière had hij een behoorlijke schuld bij zowel Berry als Anna Gordy (Berry’s oudere zus met wie hij trouwde en die een tijdje een moederfiguur voor hem was). Het is niet eens helemaal duidelijk wat Berry in Marvin zag tijdens die ontmoeting, behalve zijn charmante jeugdige uiterlijk, maar wie van ons zou dat soort intuïtie niet benijd hebben?
De grootste ironie van Marvin’s eerste jaar bij Motown is echter dat het verhaal van hem en Gordy het klassieke stereotype verhaal omdraait van “worstelende onafhankelijke artiest die zijn identiteit opeist tegenover de hebzuchtige en berekenende platenbaas”. Gordy, die nog maar net was begonnen met het opbouwen van het imago van zijn bedrijf als de boegbeeld van een gloednieuwe popsound, die tegelijkertijd commercieel levensvatbaar en artistiek relevant was, wilde dat Marvin een levend merk voor die richting zou worden. Marvin voelde zich echter erg ongemakkelijk bij het idee – niet zozeer omdat hij dat soort lowbrow tienergericht entertainment verachtte, maar vooral omdat het een soort podiumpresentatie vereiste waar hij niet klaar voor was. In plaats daarvan stond hij erop om een meer “volwassen” route te volgen, door stoffige oude standards te zingen “voor volwassenen” op de goede oude manier van een Nat King Cole, zij het een beetje gemoderniseerd voor een nieuw decennium. Met andere woorden, de platenbaas wilde dat de artiest hip, modern en vooruitstrevend was; de artiest stond erop dat de platenbaas hem vierkant, ouderwets en uit de tijd liet zijn. En, wat de eerste, maar zeker niet de laatste keer zou zijn, de “stubborn kind of fellow” had de overhand over de platenbaas – tot zijn eigen verdriet, op de lange termijn.
Eigenlijk was de aanloop niet eens zo lang: Marvin’s eerste volledige LP voor Motown slaagde er nauwelijks in om iemands serieuze aandacht te trekken. Ten eerste was het duidelijk niet de juiste plaats: in 1959-60 waren de mensen al gewend geraakt aan Tamla / Motown’s eerste rooster van artiesten – The Miracles, Barrett Strong, Mary Wells, Eddie Holland – en geen van hen deed precies de play-it-again-Sam routine, dus een heel album uit het Songbook voor Motown zou hetzelfde zijn als Ivo Watts-Russell die Michael Jackson een paar decennia later bij 4AD zou tekenen. Ten tweede was het duidelijk niet het juiste moment: de procedure was zo dat je eerst een relevante hedendaagse hitmaker moest worden en dan later opa en oma moest gaan plezieren – zie zowel Ray Charles als Sam Cooke, twee van Marvin’s voornaamste inspiratiebronnen. Ten derde… het album is gewoon niet erg goed, weet je. Zo simpel is het.
De arrangementen zijn redelijk smaakvol, meer in de trant van late night jazz dan georkestreerde Hollywood-pap; Marvin’s eigen pianospel (en af en toe drummen) staan centraal, met lichte jazzy elektrische gitaar als volgende (de credits vermelden de feitelijke spelers niet, maar er zijn verdomd mooie en vloeiende solo’s op ‘Always’ en een paar andere nummers), en de swingende groove kan verrassend strak en springerig worden voor een platenlabel dat het minst waarschijnlijk met dit soort genre wordt geassocieerd. Maar smaak is niet genoeg – je moet het ondersteunen met ofwel duizelingwekkende virtuositeit, wat teveel gevraagd zou zijn van Motown’s huisband, of unieke visie op arrangeren, wat Berry Gordy niet kon bieden. Het resultaat is voorspelbaar: The Soulful Moods Of Marvin Gaye is aangename achtergrondmuziek die indruist tegen de kernwaarden van Motown en nauwelijks een glimp biedt van de glorieuze toekomst die Marvin uiteindelijk bij het label te wachten zou staan.
Het enige punt van milde interesse hier is Marvin’s allereerste single voor het label, thematisch en stilistisch verschillend van het grootste deel van de LP, maar waarschijnlijk opgenomen om ruimte op te vullen of gewoon om het nog een kans te geven. Let Your Conscience Be Your Guide’ is een langzame, sentimentele blueswals met een doordringende orgelmelodie (om het een beetje een Ray Charles-gevoel te geven, denk ik); hoewel het speciaal door Gordy voor Marvin is geschreven, voelt het nog steeds somberder en serieuzer aan dan het gebruikelijke vroege Motown-materiaal zoals ‘Money’ of ‘Shop Around’ – en veel ouderwetser dan nodig was voor die tijd. De B-kant, ‘Never Let You Go (Sha-Lu Bop)’, is eigenlijk interessanter: mede geschreven door Marvin’s oude manager Harvey Fuqua en Anna Gordy zelf, is het een lastig dansnummer dat twee verschillende maatsoorten combineert, een zwaar gesyncopeerde in het couplet en een rechttoe rechtaan Little Richard-esque boogie-woogie in het refrein – hoewel op dit punt Marvin’s natuurlijke verlegenheid en terughoudendheid hem nog steeds verhinderen om het potentieel van opwinding van het nummer volledig te benutten.
Uiteindelijk blijft er vooral historisch belang over: The Soulful Moods was niet alleen Marvin’s eerste album, maar ook de allereerste LP uitgebracht op het Motown label (samen met Hi We’re The Miracles, dat naar verluidt ongeveer een week later volgde) – en, stilistisch gezien, ook een van de meest ongebruikelijke LP’s die je van het Motown label kon verwachten. Weten dat deze bestaat zal je helpen Gaye’s complexe persoonlijkheid beter te begrijpen – maar hem in je bezit houden zal je waarschijnlijk niet helpen Gaye beter te waarderen als een meesterlijke vertolker van het Songbook.
= Full Album Play List =
= Track List =
